تبیین الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی پیرامون کلان‌شهر کرج

Authors

  • سید عارف موسوی دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه پیام نور
  • مصطفی طالشی دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور
Abstract:

مطالعات و واکاوی‌ها درخصوص حکمروایی خوب روستایی، بیشتر نشانگر توجه به نگرش جامعه‌شناسی حکمروایی است و در این بین به بعد فضایی کمتر توجه شده است. مفهوم حکمروایی روستایی به‌ویژه با «بعد فضایی» رهیافتی جامع در توسعة پایدار روستایی به‌شمار می‌آید؛ زیرا رویکرد توسعة پایدار به توانمندسازی، ظرفیت‌سازی، افزایش مشارکت و اعتمادسازی، توسعة شبکه‌های ارتباطی روستاییان در داخل و بیرون از محیط روستا و توسعة نهادی منجر می‌شود. در این راستا تحقیق حاضر با هدف تبیین الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی در روستاهای کلان‌شهر کرج با ماهیتی کاربردی و استفاده از رویکرد پیمایشی و اسنادی انجام شده است. داده‌های مورد نیاز، 53 دهیار، 105 شورای اسلامی روستا و 366 سرپرست خانوار روستایی هستند که براساس نمونه‌گیری طبقه‌بندی طی فرایند چندمرحله‌ای انتخاب شده‌اند. روایی پرسشنامه نیز با استفاده از نظرات 45 نفر از صاحب‌نظران و پایایی آن با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا برای مقیاس‌های مختلف بررسی و تأیید شده؛ همچنین آزمون کای اسکوئر به‌منظور بررسی اختلاف نسبت افراد موافق یا مخالف در زمینة مؤلفه‌های پژوهش کاربرد داشته است. در پژوهش حاضر برای توزیع و الگوی فضایی حکمروایی خوب روستایی حکومت‌های محلی از فنون PROMETHEE  ،ANP و تحلیل رگرسیون استفاده شد و نتایج نشان داد 53 درصد از روستاهای مورد نظر، سطح حکمروایی خوب، 25 درصد متوسط و 22 درصد سطح حکمروایی ضعیفی دارند. منحنی حکمروایی خوب روستایی از شمال (کوهستانی) به جنوب (دشتی و کوهپایه‌ای) وضع مطلوب و مساعدتری پیدا می‌کند و توزیع فضایی حکمروایی طبق شاخص‌های نه‌گانه به سمت الگوی متمرکز یا خوشه‌ای گرایش دارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین سازمان یابی فضایی -کالبدی کلانشهر کرج

امروزه شهرنشینی در کشورهای پیشرفته و نیز در ممالک توسعه نیافته بارزترین نمود تکامل جوامع انسانی به شمار می رود. با گسترش شهرها و به ویژه شهرهای بزرگ، جوامع انسانی با مشکلات متعددی روبرو شده اند که از مشخص ترین آنها ممکن است کمبود امکانات و ظرفیت های زیست محیطی و آلودگیهای مرتبط با آن می باشد. با تحولات دهه های اخیر شهرهای کشورمان با مشکلات و نابسامانی های زیادی مواجه شدند که یکی از مهمترین آنها...

15 صفحه اول

تبیین رابطه رهیافت حکمروایی خوب و توسعه پایدار روستایی در مناطق روستایی استان مازندران

حکمروایی خوب در واقع رهیافتی تطبیقی در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع در قلمرو سرزمین (کشور، منطقه، شهر، روستا، و مانند اینها) برای دستیابی به توسعه پایدار به شمار می‌آید که از طریق رفتار و قاعده‌مند و نهادینه شدن پاسخگویی، مشارکت مردمی، شفافیت، قانونمندی، مسئولیت‌پذیری، اجماع و مانند اینها دست‌یافتنی است. به همین دلیل حکمروایی خوب روستایی چنین تعریف شده است: فرایند کنش و واکنش متقابل مسئولان و برن...

full text

نقش تعاملات روستا-شهری در تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاههای روستایی پیرامون کلانشهر کرج

چکیده: نظام کالبدی – فضایی، بعنوان یکی از زیرنظام های فضاهای روستایی نه تنها متأثر ازعوامل درونی این نظام بلکه، متأثر از عوامل محیط (بیرون) خود در کنار سایر زیر نظام ها در حال تغییر و تحول است. در بین مجموعه عوامل محیط بیرونی نظام (سیستم) شهرها و نوع تعاملات فضایی شان با نقاط روستایی یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر تحول روستا و بویژه نظام کالبدی – فضایی است. تحولات نظام مسکن و نظام کاربری ار...

15 صفحه اول

تحولات کالبدی مساکن روستایی در پیرامون کلانشهر کرج

سکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در سکونتگاه های روستایی به دلیل ویژگی های خاص خود (خردی، رابطه تنگاتنگ با طبیعت، تأثیرپذیری از روستاهای پیرامون شهرها و مانند آن) تحولات نمود بیشتری داشته و در زمینه های متعددی می توان این تحولات را مشاهده نمود. این پژوهش به منظور تحلیل تحولات کالبدی مساکن روستایی در پیرامون کلان شهرکرج صورت پذیرفته است. روش...

تبیین پیامدهای گفتمان جهانی گرایی بر الگوی حکمروایی قلمرویی کلانشهرها (نمونه موردی: کلانشهر تهران)

در سالهای اخیر گفتمان جهانی گرایی به گفتمان غالب در بسیاری از کشورها تبدیل شده و الگوهای حکمروایی حاکم بر فضای جغرافیایی را با میانجی گری دولت در سطوح مختف فضایی متأثر کرده است. براساس این چشم انداز، هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین پیامدهای گفتمان جهانی گرایی بر الگوی حکمروایی قلمرویی کلانشهر تهران است. با توجه به هدف پژوهش، روش تحلیل گفتمان انتقادی که یک روش کیفی به شمار می رود، برای تحلیل داده ها ا...

full text

بنیان‌های نظری حکمروایی خوب در فرایند مدیریت روستایی نوین

حکمروایی روستایی فرایند نوینی است که با دارا بودن اصول، معیارها و شاخص‌هایی متفاوت از رویکردهای مطرح شده در نظام مدیریت روستایی ماقبل خود باعث توانمندسازی ساکنین نواحی روستایی در زمینه‌های مختلف می شود. مهمترین اصول، معیارها و شاخص‌های حکمروایی خوب روستایی شامل (مشارکت مردمی ساکنین روستایی، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، قانون محوری و احترام به قوانین موجود، شفافیت، کارائی و اثربخشی، عدالت و برابری، ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  585- 606

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023